Wandelen in Dalarna in Zweden: tips voor mooie bergtochten

Bergwandelen in Zweden? Dat kan in Dalarna! In deze Zweedse regio beginnen de echte fjälls boven de 1.000 meter en kun je als bergwandelaar prachtige tochten maken. En het leukste is: je kunt hier al zonder al teveel moeite binnen een dag zijn vanuit Nederland. Sinds afgelopen zomer woon ik in Zweeds-Lapland en daar kan ik natuurlijk mijn hart ophalen wat het maken van toffe hikes betreft. Maar eerlijk is eerlijk, Zweeds-Lapland ligt op ruim 2.000 kilometer rijden van Nederland en is dus niet even heel snel bereikbaar. Dalarna is dat wel. Visit Dalarna nodigde mij en blogvriendin Bregje van Wandelvrouw uit om te komen bergwandelen in Dalarna. In deze blog lees je mijn verslag.

Over Dalarna

Dalarna wordt ook wel Zweden in het klein genoemd. Je vindt er kraakheldere meren, diepe bossen en rond afgesleten bergen, de fjälls waar Zweden bekend om staat. Behalve natuurschoon heeft Dalarna ook een rijke cultuurhistorische geschiedenis, mede vanwege de ijzer- en koperindustrie en natuurlijk het bekende Dalarna paardje.
 
Feitelijk is Dalarna geen provincie maar een regio. De uitleg is wat ingewikkeld, maar Zweden is verdeeld in provincies en landschappen (regio’s). De landschappen hebben geen bestuurlijke functies maar vooral een cultuurhistorische functie. De provincie (genaamd Dalarna län) heeft een bestuurlijke rol.
 
Dalarna ligt in het westen van Zweden en grenst aan Noorwegen. In het zuiden grenst Dalarna aan Värmland en Örebro, in het westen aan Gävleborg en in het noorden aan Jämtland. Dalarna is een zeer geliefde regio bij Nederlanders om er te gaan wonen, je moet er dan ook niet raar van opkijken als je hier campings met Nederlandse eigenaren en andere toeristische voorzieningen met Nederlanders tegenkomt.

Tips voor wandelen in Dalarna

Als je gaat wandelen in Dalarna kun je je hart ophalen. Je vindt er verschillende langeafstandspaden zoals Södra Kungsleden, de Siljansleden en de Vasaloppsleden. Maar er zijn ook talloze korte wandelingen, van eenvoudig tot pittig. Ik wandelde al meermaals in Dalarna omdat ik er eigenlijk altijd doorheen reis op weg naar het noorden en het is een prettige plek om de bergen in te trekken, zeker op dagen dat het weer het toelaat.
 
Hierover gesproken, alhoewel de bergen misschien niet super hoog lijken, zijn ze wel verraderlijk. Zo liepen Bregje en ik de ene dag nog in een t-shirt de Sylen wandelroute van Noorwegen naar Zweden. De volgende dag stonden we in dichte mist en met regenjassen aan op Nipfjället. Het weer speelt dus een belangrijke factoor voor het maken van je wandelingen in Dalarna.
 
Ga je de fjälls op, neem dan altijd een fjällkartan mee, een wandelkaart met hoogtelijnen en gemarkeerde paden. Wij eindigden een van onze wandelingen op een winterpad, maar middels de fjällkartan kwamen we erachter dat we deze wel gewoon konden volgen zonder natte voeten te halen.
 
In heel Zweden vind je overal rode kruizen in het landschap. Vergis je niet, dit zijn de gemarkeerde winterroutes, soms voor sneeuwscooters, soms voor langlaufers. Volg deze dus niet want je kunt zomaar in het moeras terechtkomen, vooral in berggebieden gaan winterpaden vaak door moerassen omdat dit het vlakste terrein is. De markeringen die je wilt volgen zijn de oranje verfplekken, vaak op stenen of op bomen.
 
Tenslotte is het nog handig om te weten dat veel paden in Zweden, en dan vooral in de bergen of bergachtig gebied, vaak rotsig zijn. Trek dus altijd schoenen met stevig profiel aan, waterdichte schoenen zijn ook geen overbodige luxe. Aan het einde van het artikel heb ik een handige paklijst voor je gemaakt met dingen die wat mij betreft echt niet mogen ontbreken in je rugzak als je gaat wandelen in Dalarna.

Wandelen tussen de rendieren

Voor ik inhoudelijk ga vertellen over de prachtige wandelingen die we maakten in Dalarna, wil ik nog even de rendieren onder de aandacht brengen. Vanaf Idre en verder noordwaarts kun je rendieren tegenkomen, zowel vanuit de auto als op de wandelpaden. Alhoewel rendieren je normaal gesproken uit de weg zullen gaan, wil ik je met klem adviseren om niet te dicht in de buurt te komen en vooral niet naar ze toe te gaan om ze te aaien. Dit veroorzaakt stressreacties en vooral wanneer het moeder en kind betreft wil je dit niet. Uit de buurt blijven dus en gewoon lekker van een afstand bekijken!

Verblijf in Fryksås

Nadat ik Bregje heb opgehaald in Mora rijden we naar Fryksås, een oud boerendorp op een heuvel, met uitzichten over het Siljanmeer en het Orsameer. We verblijven in het charmante Smidgården, een aantal in traditionele wijze gebouwde cottages. Onze cottage heeft een woonkamer en twee slaapkamers, je kunt er dus ook prima met meerdere personen terecht. Nadat we hebben ingecheckt gaan we direct naar het Fryksås Hotell, gelegen op hetzelfde terrein. Het restaurant van het hotel staat in de White Guide van Zweden. Dit is een gids met gastronomische restaurants van uitstekend niveau, waarbij je op betaalbare wijze kunt genieten van heerlijk eten. En dat doen we zeker, want het paddestoelenseizoen is begonnen en dus zijn onze gerechten doorspekt met cantharellen en andere herfstige lekkernijen uit de natuur.
 
Smidgården eigenaresse Liselott vertelt ons de volgend ochtend meer over Smidgården en de historie ervan. Vanaf hier zijn er ook talloze wandelingen mogelijk, maar helaas moeten we verder. We maken nog een snelle tour door de prachtige spa en met pijn in ons hart stappen we in de auto. Hier hadden we ons zonder problemen een paar dagen kunnen vermaken!

Naar Fulufjället Nationaal Park

En dan nu … de wandelingen die wij maakten in Dalarna. Ons wandelavontuur begint in Fulufjället Nationaal Park. Dit is een bijzondere plek voor mij, omdat hier in 2018 mijn liefde voor de Zweedse fjälls is ontstaan. Het was mijn eerste reis naar het noorden van Zweden en we maakten destijds een tussenstop in Dalarna voor een bezoek aan dit bijzondere nationale park. De wandeling die we toen deden, betekende dat ik voor de eerste keer het eindeloze uitzicht over de wildernis van Zweden vanaf hoogte bekeek. Dit moment is me altijd bijgebleven en zie ik als de plek waar het zaadje werd gepland voor mijn emigratie naar Zweden.
 
Fulufjället is een van de bekendste nationale parken van Zweden en uitstekend bereikbaar vanuit het gehucht Särna. De laatste jaren is het park enorm in populariteit toegenomen vanwege twee belangrijke bezienswaardigheden: de hoogste waterval van Zweden: Njupeskär, en de oudste boom ter wereld: Old Tjikko.

Wandelen in Fulufjället

Er is 140 kilometer aan gemarkeerde wandelroutes in Fulufjället. Wij hebben slechts een middag beschikbaar en een deel daarvan wordt besteed aan een lunch bij het restaurant Njupeskärserveringen en een korte rondleiding door het bezoekerscentrum Naturum. Aansluitend gaan we op pad. Eerst naar Njupeskär, die vol water staat vanwege de hevige regenval van de afgelopen dagen. Over een vlonder lopen we tot vlakbij de waterval, waar we even afkoelen onder een douche van spray.
 
Na ons bezoek aan Njupeskär gaan we naar Old Tjikko. Vijf jaar geleden was er geen markering naar deze boom en vond ik hem omdat iemand anders erover vertelde. Tijdens de pandemie werden de GPS coördinaten online geplaatst en sindsdien is deze boom een heuse attractie. Er is een soms steil maar goed begaanbaar wandelpad dat je de fjäll op leidt. Onderweg heb je prachtige uitzichten over de wijde omgeving.
 
Ik werd een beetje treurig bij het zien van Old Tjikko. De top is er afgelopen winter vanaf gebroken (en hangt nu in Naturum) en inmiddels staat er een hek om de boom heen. Hij mag dan wel de oudste boom ter wereld zijn (9.550 jaar) maar heel indrukwekkend is het niet. Snel door dus!
 
We besluiten via de bovenkant van de waterval over Jaktfalsleden terug te lopen naar de auto. Op de omschrijving staat vermeld dat het een rotsig pad is en dat je deze beter niet kunt doen wanneer het regent. Rotsachtig is de route zeker, we moeten diverse blokkenvelden oversteken om bij het begin van Njupeskär te komen. Het is echter enorm indrukwekkend om, vanaf gepaste afstand, de diepte in te staren.
 
Het pad terug naar beneden is ongeschikt voor beginnende wandelaars, omdat het erg rotsachtig is en soms smal met steile afgronden. Wel leuk voor de avonturiers en wandelaars die even willen bergwandelen. Nadat we veilig en wel bij de auto terug zijn gekomen, stappen we in de auto naar onze volgende bestemming: Lövåsgårdens Fjällhotell.
 
Verder lezen over Fulufjället? Dat kan in mijn uitgebreide blog over Fulufjället.

Wandelen op Långfjället vanuit Lövåsgårdens Fjällhotell

Onze volgende bestemming is de Grövelsjöfjällen. Dit berggebied mocht ik twee jaar geleden ook al eens ontdekken, maar het is immens groot dat je je hier nooit hoeft te vervelen. Grövelsjöfjällen maakt onderdeel uit van het Långfjället Natuurreservaat, een uitgestrekt natuurreservaat in het uiterste noordwesten van Dalarna. Middenin het natuurreservaat ligt Töfsingdalens nationalpark, een van de moeilijkst bereikbare nationale parken van Zweden, je kunt hier slechts te voet of in de winter per ski’s of sneeuwscooter komen.
 
Wij overnachten in het Lövåsgårdens Fjällhotell, een authentiek berghotel dat op een hoogte van 804 meter hoogte ligt, net onder de boomgrens. De kamers zijn eenvoudig maar netjes en ‘s avonds genieten we van een heerlijk driegangendiner in het restaurant. Vanaf onze tafel hebben we uitzicht op Trysil, een van de bekendste skigebieden van Noorwegen en de moerassen pal onder het raam.
 
De volgende ochtend gaan we Långfjället op. Het mooie aan wandelen in Zweden vind ik dat je vaak al snel boven de boomgrens komt. We parkeren de auto bij de start van de wandelroute en al na een kwartiertje stijgen lopen we zo de fjäll op. Voor ons doemt de Storvätteshågna op, met 1.204 meter de hoogste berg van Dalarna. Elke keer als ik in het Lånfjället Naturreservaat ben neem ik me voor de top te gaan beklimmen, maar het is er tot op heden nog niet van gekomen. Wellicht een volgende keer.
 
Meer wandeltips voor Langfjället vind je in dit artikel over Långfjällets naturreservat

Wandelen naar Oskarstugan

Onze bestemming voor vandaag is Oskarstugan, een schuilhut op zo’n vijf kilometer lopen over de fjäll. We volgen de zomertrail richting Gealta en volgens onze omschrijving moeten we dan een stuk offtrail lopen. Het fijne aan Zweden vind ik dat dit gewoon kan en mag (tenzij anders aangegeven). Ik schrik me wel even kapot wanneer er een adder voor mijn voeten vandaan slingert, terug het heideveld in. Vanwege de warmte zijn er dit jaar veel meer slangen dan normaal gesproken. Niks om je zorgen over te maken, maar weet dus dat je ze tegen kunt komen.
 
We besluiten met de fjällkartan in ons hand dat we de wintertrail nemen, er lijken geen enorme moerassen te zijn onderweg en verwachten gewoon droge voeten te houden. Veel dieper dan de enkels zakken we niet weg en vanwege de natte omstandigheden kunnen we nog volop cloudberries plukken. Dit is een hele bijzondere bes omdat dit de enige bes ter wereld is die niet opgekweekt kan worden. Hij komt voor in natte omgevingen en is oranje van kleur.
 
Eenmaal op het winterpad zien we de Oskarstugan al snel liggen. We nemen hier een uitgebreide lunchpauze en genieten van de zon die volop schijnt. Ik koel mijn voeten in de Forsbacken en vul mijn waterfles aan. Na een uurtje pauze lopen we over het gemarkeerde zomerpad terug naar de auto. Onderweg kijken we uit over de Grövelsjönfjällen en Trysil in de verte.

Naar Grövelsjön

Die avond nemen we onze intrek in het Grövelsjön Fjällstation, een bergstation van de Svenska Turistföreningen. Ik heb in het verleden vaker in een Fjällstation overnacht en vind het een fijne plek om te overnachten. Deze accommodaties trekken veelal sportieve mensen en de sfeer is er informeel. Eten doe je met wat de pot schaft in buffetvorm en overdag neem je een lunchpakket mee.
 
STF Grövelsjön heeft een boetiek met goodies en snacks, een heerlijke sauna en verschillende gemeenschappelijke ruimtes. De kamers zijn rustiek, sommigen hebben een eigen badkamer, anderen hebben gedeelde voorzieningen.

Wandelroute Sylen – Grövelsjön

De volgende dag is het tijd voor het hoogtepunt van onze reis: de wandeling van Sylen in Noorwegen naar Grövelsjön. Toen ik Zweden in 2021 bezocht, het jaar van de pandemie, hoorde ik van een Nederlander in Dalarna dat dit één van de mooiste wandelingen van Zweden is. Helaas was de wandeling destijds niet mogelijk omdat Noorwegen de grenzen had gesloten. Nu ga ik hem dus alsnog maken!
 
Deze lijnwandeling tussen Noorwegen en Zweden is ongeveer 9 kilometer lang en de heen of terugreis vindt plaats per boot. De M/S Sylöra vaart enkele keren per dag tussen Grövelsjön en Sylen en dien je vooraf te boeken. Dit kan via Experience Grövelsjön, op de site vind je het vaarschema, contactgegevens en tarieven van de overtocht.
 
Na een boottocht van ongeveer 35 minuten meren we aan in Sylen. We zijn in Noorwegen! Al snel nadat we Sylen verlaten, stijgt het pad steil boven de boomgrens uit. Alhoewel het pad rotsachtig is, is het nergens echt technisch. Binnen een half uur staan we boven de boomgrens. De herfst is hier in de bergen al volop in gang, paddestoelen schieten overal de grond uit en de tinten oranje en rood kleuren het landschap.
 
Ik vergeet af en toe achterkom te kijken, dus maan mezelf af en toe een pauze te nemen en te genieten van de heerlijke vergezichten met het meer onder me en de Noorse bergen aan de overkant. Eenmaal boven de boomgrens wordt het pad breder en makkelijker. Afgezien van een paar rivieroversteekjes waarbij je van steen tot steen springt, is de wandeling vanaf nu eenvoudig.
 
We besluiten halverwege om het pad even te verlaten en Sjöhögda te beklimmen, een top van ruim 1.100 meter hoog. Vanaf hier hebben we een 360 graden view over de omgeving. De wind waait ons bijna omver, maar dat mag de pret niet drukken. Her en der scharrelt een rendier en de zon prikt in ons gezicht. Dit zijn de momenten dat ik intens geniet van het feit dat ik reizen en wandelen mijn werk mag noemen.
 
Nadat we de afdaling hebben ingezet, kriskras over de berg naar beneden, komen we snel weer bij het wandelpad uit. Een uurtje later lopen we Grövelsjön weer binnen. We kopen een lightbier en gaan op het terras van het bergstation nog even zitten genieten. Vanavond schijnt het weer om te slaan dus laten we nog maar even wat laatste zonnestralen opvangen.

Nipfjället in de mist

Onze volgende bestemming is Nipfjället. Ik was hier vorig jaar voor het eerst om onderzoek te doen voor mijn Reishandboek Zweden en was toen diep onder de indruk van de schoonheid van deze fjäll. Helaas gooit het weer deze keer roet in het eten. We rijden vanuit Grövelsjön richting Idre en slaan hier af richting Nipfjället. Eenmaal boven de boomgrens begint het te regenen en niet veel later staan we in de mist. De berg beklimmen heeft vandaag geen zin want er is geen zicht en de regen komt horizontaal naar beneden, als je begrijpt wat ik bedoel. We maken een paar foto’s en besluiten dan om terug de auto in te stappen. Ook dit is de zomer in Zweden!
 
Wat nog wel heel leuk is, is de trollvägen oftewel de Magic Road. Dit is een stuk weg op Nipfjället waarbij de weg omhoog lijkt te lopen, maar de auto toch vooruit rolt als je hem in zijn vrij zet. Tip: doe dit op de terugweg en dus niet op de heenweg.

Een bliksembezoek aan Falun

Onze laatste bestemming van de reis is het stadje Falun. Een van de belangrijkste toeristische trekpleisters in Dalarna is de Falun Gruva, de eeuwenoude kopermijn. Naar wat men heeft kunnen achterhalen, vond hier al vanaf het jaar 1000 mijnbouw plaats, mogelijk zelfs al vanaf 850. Het gebied van en om de kopermijn is inmiddels uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed, nadat de mijn in 1992 gesloten werd. Bij het bezoekerscentrum van de Falun Gruva kun je meer leren over de geschiedenis, ook is het mogelijk de mijn te bezoeken middels een rondleiding. De mijn is ook van buiten goed te zien, de open groeve ligt naast het museum en het informatiecentrum. De kleur Falun Rödfärg is kenmerkend voor Zweden, veel van de Zweedse huizen zijn in deze kleur geschilderd. De verf wordt al sinds de 17e eeuw gemaakt met pigment uit de Falun mijn.
 
Helaas regent het vandaag enorm en dus besluiten we om een goede Zweedse traditie ten uitvoer te brengen: de fika. Dit is een koffiemoment gedurende de dag waarbij je even vrij neemt van je werk of een andere activiteit die je aan het doen bent. Een fika kan alleen een kop koffie zijn of een kop koffie met iets lekkers. Wij nemen plaats bij het koffietentje naast de gruva en genieten van een kop dampende koffie en huisgemaakte taart.
 
Die avond verblijven we in Polhem Bed & Breakfast, pal tegenover de groeve. Wij hebben de uitzichten dus helemaal voor onszelf wanneer die avond de andere toeristen vertrokken zijn. De kamers zijn mooi ingericht en hebben gedeelde douche en toilet. De USP van deze accommodatie is natuurlijk de locatie!
 
Naar verwachting worden en in de zomer van 2024 verschillende wandelroutes vanaf de groeve geopend die je de achterliggende natuur in leiden.
 
Lekker eten in Falun kun je bij Basta in het centrum van Falun, op ongeveer 15 minuten lopen van de B&B vandaan. De volgende ochtend checken we uit en breng ik Bregje naar het station van Falun. Onze reis door Dalarna is ten einde gekomen!

Bereikbaarheid Dalarna

Ik reisde met de auto naar Dalarna, vanaf Nederland is het twee dagen rijden. Wil je sneller reizen of minder rijden, dan adviseer ik je de Stena Line te nemen van Kiel naar Göteborg. Lees hier mijn tips voor de Stena Line naar Zweden.
 
Wil je liever met het openbaar vervoer dan kan dat natuurlijk ook, er zijn verschillende opties. Vanuit Nederland is de snelste optie om te vliegen naar Stockholm en vanaf hier de SJ trein naar Mora te nemen. Vanaf Mora zijn er bussen naar Grövelsjön via Dalatrafik. Fulufjället is alleen bereikbaar per bus die je vooraf dient te reserveren. Meer informatie vind je op de website van Dalatrafik. Sneller verplaats je je met een huurauto van bijvoorbeeld Sunny Cars.
 
Regel je reis online:
– Vlucht Amsterdam – Stockholm
– treintickets naar Stockholm of Mora via NS International
– huur een auto via Sunny Cars of EasyTerra
– Stena Line naar Zweden 

Onze overnachtingsadressen

Hieronder heb ik nog even onze overnachtingsadressen voor je vermeld vanuit waar wij onze wandelingen gemaakt hebben:

• Fryksås: Smidgården
• Lövåsen: Lövåsgårdens Fjällhotell
• Grövelsjön”: STF Grövelsjön
• Falun: Polhem Bed & Breakfast
   

Paklijst wandelen in Dalarna

In mijn blog ‘Paklijst voor je wandelvakantie‘ vind je mijn uitgebreide tips voor wat er mee moet in je rugzak op je wandeltochten. Een aantal onmisbare items die ik graag wil uitlichten:
 

• Een zitlap, omdat de ondergrond vaak nat en koud is
• Muggenspray en een BiteAway voor als je toch gestoken wordt
• Lichte handschoenen, buff, muts
• Een waterdichte wind- en regenjas, mijn tips voor regenjassen voor dames vind je hier
• Een wandelkaart (Fjällkartan) is onmisbaar, deze koop je bij de bergstations van STF of online bij De Zwerver
• Wandelstokken voor de rotsachtige paden en tijdens de rivierdoorsteekjes, ik heb deze opvouwbare wandelstokken van Leki.
   

Meer lezen over Zweden?

Wil je meer lezen over Zweden? Bezoek dan mijn Zweden startpagina voor meer tips voor wandelingen in Zweden en prachtige natuur. Bovendien ben ik de auteur van het Reishandboek Zweden van Uitgeverij Elmar, je bestelt deze reisgids eenvoudig via Bol.com of bij de lokale boekhandel.

Zweden voor beginners

Conclusie en disclaimer

Ik hoop dat ik je voorzien heb van flink wat tips om mooie wandelingen in Dalarna te gaan maken. Ik maakte deze reis in samenwerking met Visit Dalarna. Alle gegeven meningen zijn uiteraard slechts die van mijzelf.

_{In dit artikel staan affiliate links. Mocht je via zo’n link een aankoop doen en/of een reservering maken, dan ontvangen wij zonder extra kosten voor jou een bescheiden commissie. Alvast bedankt!}