Naar buiten? Teek action!

Het is geen nieuws dat als je naar buiten gaat, je het risico loopt om door een teek gebeten te worden. Zelf woon ik al sinds enkele jaren in het bos, een geliefde plek voor teken. Die houden zich veelal op in bos- en struikgebieden. Voor mij is het dan ook niet meer dan normaal dat ik elke avond onder de douche een tekencheck doe. Niet alleen vanwege het feit dat teken Lyme kunnen overdragen, maar ook het teken-encefalitisvirus.
 
Een beet van een geïnfecteerde teek zorgt ervoor dat je mogelijk TBE (teken-encefalitis) kan oplopen, een ziekte die de hersenen en het ruggenmerg aantast. Alhoewel je wellicht nog niet eerder van deze ziekte hebt gehoord, is het wel belangrijk om je hierover te laten informeren. Want deze ziekte komt in een groeiend aantal Europese landen als Oostenrijk en Duitsland voor. In dit artikel vertel ik je wat te doen om het risico op een tekenbeet te verlagen en meer over TBE.
 

Hoe loop je een tekenbeet op

Een tekenbeet kun je oplopen wanneer je buiten bent. Dit kan dus in een stadspark zijn, maar ook bijvoorbeeld in het bos. Vaak gaat het ongemerkt, want teken zijn beestjes vaak niet groter dan een speldenknop en kriebelen niet. Ze kruipen bijvoorbeeld via je schoenen naar boven en nestelen zich dan op je onderbeen of andere plekken die in aanraking komen met gras, takken etc.
 
Ik word zelf jaarlijks gebeten door teken, ik breng naar verhouding dan ook extreem veel tijd buiten door, mijn eigen tuin is al een ‘gevarenzone’ en merk het meestal pas als ik weer thuis ben wanneer ik bijvoorbeeld onder de douche sta. Laat dit je er zeker niet van weerhouden om van de natuur te genieten, zolang je jezelf maar goed beschermt.
 
Teken zijn met name actief in de warmere maanden, dus maart t/m november. Echter leert (eigen) ervaring dat teken ook buiten deze periode kunnen toeslaan dus wees altijd op je hoede wanneer je naar buiten gaat.
 

 

Waar komt TBE voor?

Daar waar Lyme de afgelopen jaren berucht is geworden onder liefhebbers van het buitenleven, is TBE dat veel minder. Had jij er al eens van gehoord? In een steeds groter wordend aantal Europese landen komt TBE voor, zoals Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Slowakije, Tsjechië, Kroatië, Hongarije, Polen, Slovenië, de Baltische Staten en sommige gebieden van Scandinavië. Ook in Nederland zijn al enkele gevallen van TBE geconstateerd, met name op de Sallandse Heuvelrug en de Utrechtse Heuvelrug.
 

 

Wat zijn de mogelijke gevolgen van een TBE infectie

TBE kent twee stadia. Het eerste treedt meestal op na 7-14 dagen na de tekenbeet. Patiënten ervaren symptomen die vaak lijken op alledaagse ziektes zoals koorts, hoofdpijn, spierpijn en misselijkheid. Deze verdwijnen meestal na 2 tot 4 dagen. Na ongeveer 8 dagen zonder symptomen kan bij ongeveer 1 op 3 besmette personen een tweede fase van de ziekte met encefalitis (ontsteking van hersenweefsel) en meningitis (hersenvliesontsteking). TBE komt zelden voor, maar kan wel ernstige langdurige effecten met zich meebrengen zoals hoofdpijn of verlammingsverschijnselen. Het is dus belangrijk om hier bewust van te zijn zodra je naar buiten gaat!
 

Wat kun je preventief doen om een tekenbeet te voorkomen

Gelukkig zijn er een aantal preventieve maatregelen die je kunt nemen om een tekenbeet te voorkomen. Ik noem ze hieronder:
 
– Draag een lange broek en een shirt met lange mouwen
– Draag hoge sokken
– Maak gebruik van een insectenwerend middel met DEET
– Gebruik een petje
– Gebruik een zitlap wanneer je ergens gaat zitten om pauze te houden
– Draag lichte kleding om teken sneller te herkennen
 

Neem altijd een tekentang mee

Daarnaast doe je er verstandig aan om altijd een tekentang bij je te dragen zodat je een eventuele teek direct kunt verwijderen. Er zijn verschillende soorten tekentangen. Hieronder zie je drie varianten. Links de traditionele tekentang, in het midden een tekenpasje en rechts als noodoptie (mocht je geen tekentang hebben) een fijnpuntig pincet. Deze laatste is de minst eenvoudige optie, dus mijn advies is altijd om een tekentang of pasje bij je te dragen.
 
Zelf doe ik elke avond onder de douche een uitgebreide tekencheck. Ik check ook mijn ‘achterkant’ dus rug, billen en knieholtes. Vooral ‘holtes’ zoals je knieholtes, heupen en oksels zijn favoriete plekken voor teken om zich te nestelen. Door deze check heb ik een teek tot nu toe altijd binnen 24 uur kunnen verwijderen.
 

Wat te doen als je een tekenbeet hebt opgelopen

Wanneer je onverhoopt toch een tekenbeet hebt opgelopen, doe je er verstandig aan deze direct met een speciale tekentang te verwijderen. Check hiervoor de handleiding van je tekentang. Probeer de teek heel te laten en trek de teek eruit zonder te draaien. Desinfecteer de plaats van de beet na het verwijderen van de teek. Gebruik hiervoor jodiumtinctuur of 70% alcohol.
 
Houd de plek de komende periode extra goed in de gaten. Heb je het vermoeden dat je een besmette teek hebt gehad, neem dan contact op met de huisarts.
 

Conclusie en disclaimer

Hopelijk vond je dit artikel nuttig en ben je meer te weten gekomen over teken en TBE. Dit artikel kwam tot stand met Pfizer met als doel de bewustwording rondom TBE te vergroten. Meer weten over TBE? Check dan de website hoevoorkomjetbe.nl.