IJsland – een verhaal over vuur en ijs, haat en liefde
IJsland – een verhaal over vuur en ijs, haat en liefde
Zoals jullie wellicht op mijn social media kanalen hebben gezien, was ik onlangs voor de tiende keer op mijn geliefde IJsland. Ik stond namelijk te popelen om mijn vriend voor het eerst kennis te laten maken met deze bijzondere bestemming en besloot daarom opnieuw een vakantie te combineren met een werkreis. Want immers als je in de reisbranche werkzaam bent, komt het nog maar zelden voor dat je écht compleet op vakantie bent. Ik zie namelijk altijd overal wel een verhaal in of een fotomoment dat even vastgelegd moet worden. Wellicht lijkt dit vermoeiend, maar ik ben al sinds mijn negentiende werkzaam in deze branche en dus niet anders gewend.
Tien keer IJsland!
Afgelopen week was ik dus voor de tiende keer op IJsland. Een bijzondere bestemming die ik voor het eerst bezocht in 2006 toen ik op doorreis was van New York naar Amsterdam en ik was meteen onder de indruk van dit bijzondere land. Van de ruige natuur, de vriendelijke mensen, het knusse maar moderne Reykjavík en de bijzondere landschappen.
Dat er op IJsland veel veranderd is de laatste jaren was me al duidelijk door de grote aantallen mensen die ineens ook naar IJsland willen, maar wat ik deze keer aantrof op IJsland sneed me keihard door mijn ziel. Het woord overtoerisme is zonder twijfel van toepassing op IJsland, of althans grote delen ervan. En dat deed pijn. Heel veel pijn. Niet omdat ik IJsland niet aan anderen gun, maar wel omdat ik met eigen ogen getuige ben geweest van de schofterige manier waarop mensen met de IJslandse natuur omgaan. Lees en huiver.
Verantwoord reizen op IJsland
Laat ik voorop stellen dat ik het als persoon steeds belangrijker vind om me bewust te zijn van duurzaam(er) reizen. Ik ben wat vliegen betreft bepaald geen heilige, maar probeer wel zo min mogelijk te vliegen. Ook houd ik me ten allen tijden netjes aan de regels van het land waar ik ben, draag ik bij aan de lokale economie door zo veel mogelijk kleinschalig te doen en promoot ik vaak zonder tegenprestatie een bepaalde bestemming.
Uiteraard was ik me ervan bewust dat er behoorlijk wat mensen de regels aan hun laars (of in dit geval: de snowboots) lappen en gewoon doen waar ze zin in hebben. Dat veel mensen geen idee hebben hoe ze respectvol met de natuur om moeten gaan. Dat mensen vaak het gevaar van moeder natuur niet inzien. Maar als je het dan met eigen ogen ziet, doet dat pijn. Heel veel pijn zelfs.
Wat een toerist zoal doet op IJsland
Onderstaand een aantal pijnlijke voorbeelden van gebeurtenissen die ik de afgelopen week op IJsland heb meegemaakt. En nee, geen van deze dingen is verzonnen. Echt niet.
– Tijdens mijn hike in Reykjadalur was er slecht weer voorspeld in de middag. Hoewel het ‘s ochtends zonnig was, staat er overal uitgebreid aangegeven om ten allen tijden de weersvoorspellingen in de gaten te houden. Toen wij eenmaal met onze kont in de hete stroom lagen te badderen, begon het te sneeuwen. Tijd om ons weer aan te kleden en naar beneden af te dalen, een wandeling van een goede drie kwartier. Net voor we bij de auto waren, kwam er een stel omhoog gelopen. In een wollen trui, gympies en een spijkerbroek. Terwijl het inmiddels met bakken uit de hemel kwam. Gympies, een spijkerbroek en een wollen trui. Geen wandelschoenen, geen regenkleding, helemaal niks van dat alles. Terwijl het boven op de berg vroor … Ik heb werkelijk waar medelijden met de IJslandse Search & Rescue die jaarlijks dit soort idioten moet redden, op vrijwillige basis!
– We maakten een Volcano & Lava tour op uitnodiging van BaseCamp Iceland. Onze gids vertelde dat de lavagrot die we zouden bezoeken haast niet te vinden is en dat het totaal onverstandig is om hier zelf op pad te gaan. En dat het eigenlijk verboden is om je zonder een gids in de grot te bevinden. Wij dachten ‘welke idioot gaat er nu zonder gids een lavagrot in?’ maar je raadt het vast … niet veel na ons kwam een groep Indiërs de grot binnen. Met slechts een iPhone in hun hand en geen idee waar ze mee bezig waren. Onze gids heeft ze vriendelijk doch dringend verzocht de grot te verlaten. Later leerden we hoe makkelijk je in een dergelijke grot kunt verdwalen en hoe donker het is als je geen verlichting meer hebt.
– Tijdens ons bezoek aan het ijsbergenmeer van Fjallsárlón (aanrader trouwens) was er een familie van het afgezette pad afgeweken. Een pad staat niet voor niks gemarkeerd, maar zij dachten dus dat de touwen die ter afzettingen dienden niet voor hun van toepassing waren. De oudste van het gezelschap was op een stuk sneeuw gaan lopen en hier doorheen gezakt. Minimaal tot kniehoogte, wellicht dieper. Omdat het enorme compacte sneeuw was kon hij zichzelf niet bevrijden en moest iemand anders over het ijs naar hem toe tijgeren om hem eruit te graven. Moeder en dochter stonden erbij en een derde stond alles te filmen met een GoPro en een selfiestick. Uiteindelijk kroop de betreffende man terug naar het pad, een schoen armer. De loser …
Met open mond van verbazing
Mocht je je verbazen over het bovenstaande, dan ben je niet de enige. Ik heb namelijk echt met open mond van verbazing staan kijken naar bovenstaande situaties. En dan is dit nog niet eens alles wat ik heb meegemaakt. Zo meende iemand dat het okee was om zijn/haar plastic koffiebeker bij de geiser neer te gooien, heb ik mensen bijna in een hete stroom zien stappen en op een ijsberg in het ijsbergenmeer zien klimmen. Plus meer, maar dat bewaar ik voor een volgende keer.
Weet je, het was niet eens het aantal toeristen dat me zo’n pijn deed. Maar wel het geduw en getrek bij sommige viewpoints, de enorme lading aan selfiesticks, de mensen die alleen meer door de lens kijken en de manier waarop waarschuwingsborden en afzettingen genegeerd worden. Echt mensen, denk na! IJsland is geen bestemming waar het altijd wel goed komt. IJsland en zijn natuur kennen geen genade en nergens ter wereld heb ik dichter oog in oog gestaan met de dood dan hier.
Toch ben ik blij dat ik weer op IJsland was. Dat ik mijn vriendin Birna voor het eerst sinds een jaar weer zag, dat ik heerlijk heb kunnen badderen in warme bronnen, mooie hikes heb gemaakt, ontzettend veel ijs heb gezien, een hamburger heb kunnen eten bij de Hamborgara Fabrikkan en dat ik het gevoel dat ik ‘het noordelijke gevoel’ noem weer heb mogen ervaren.
Net nadat ik uit een overbevolkte Secret Lagoon (‘We kept it unique for you’ … my ass!) stapte was ik even in de war en wilde ik het liefst niks meer over IJsland schrijven. Dit gevoel veranderde langzaam in het gevoel dat het mijn taak is om mensen te waarschuwen voor IJsland. Dat het druk (maar nog steeds heel mooi) is, dat het tamelijk duur is, dat het bij vlagen heel gevaarlijk is en dat het vooral geen pretpark is. Dat we met zijn allen méér respect moeten opbrengen voor de natuur want anders gaat dit prachtige land kapot. En daar zit natuurlijk niemand op te wachten.
Binnenkort volgen er dus meer blogs over mijn geliefde IJsland. Het land dat inmiddels 13 jaar geleden mijn hart stal en waar ik ook een volgende keer weer met heel veel plezier en liefde naartoe wil gaan. Tot dan!
12 Comments
Yvonne
Goed dat je jouw ervaringen zo uitgebreid beschrijft en dit onder de aandacht brengt! En verdwalen in grotten.. yikes.. wij deden het bijna in Laos. Stonden minutenlang totaal gedesoriënteerd in het duister, tot we bij toeval de juiste keus maakten waar volgens ons de uitgang was. Nooit weer! Goed dat je gids die Indiërs terug stuurde, maar het is wachten tot het een keer mis gaat. Hopelijk kan je een volgende keer (in de zomer als meer routes open zijn misschien) weer meer genieten van dit prachtige land.
anto
Nou onze gids gebruikte dus het voorbeeld van die jongens in Thailand voordat we naar binnen gingen, hoe makkelijk je dus kunt verdwalen. Daarna liet ie ons, zo’n 500 meter van de ingang, een paar minuten in het pikkedonker zitten. Dan wordt het gevaar wel duidelijk 😉 en komt goed, heb altijd nieuwe plannen voor IJSland en ik blijf doe dan ook wel genieten!
Linda | travellersoftheworld
Ik snap dit soort mensen echt niet. In Australië zie ik ook constant mensen over hekjes met danger erop heen klimmen voor een foto van zichzelf op een klif. Het is wachten tot het mis gaat. Twee meiden deden het zelfs toen een local zei dat er hier twee weken geleden twee toeristen naar beneden gevallen zijn…. Alles voor de foto en video toch? Snap er niks van. En dat plastic bekertje vind ik ronduit asociaal
anto
Nope ik ook niet … tot er iemand te pletter valt en een bestemming ineens ‘gevaarlijk’ wordt … ik las iets van Noorwegen laatst, dat iemand van een fjord naar beneden was gedonderd tijdens het maken van een selfie. Tsja, dat ligt toch echt aan die persoon dan … En inderdaad, dat bekertje. Ik snap niet dat mensen dat zo doen, ze gooien het thuis toch ook niet zo op de grond. Maar goed …
Robert
Ik twijfel al een aantal jaren of ik nu wel of niet naar IJsland moet gaan. Vooral vanwege het overtoerisme wat er momenteel is. Ik zou me haast schuldig gaan voelen er aan mee te werken.. Ik heb die negatieve ontwikkelingen ook in Angkor gezien. Regels negeren en gewoon zonder een greintje respect doen waar ze zin in hebben. Ik trek dat ook niet goed.
anto
Angkor was ik 15 jaar geleden en ik durf daar dus niet naar terug, bang dat ik in complete shock ga verkeren … ik denk dat dit op veel plekken ter wereld is gaande op dit moment (Bali, Grand Canyon, IJsland, Venetië …) en dat het einde nog niet in zicht is, helaas …
Bianca
Hoe lang is het van sellfos rijden naar ijsblokjesmeer? Is het te doen in de winter? Heen en terug in 1 dag met kinderen.
Groetjes Bianca
anto
Minimaal 4/5 uur … afhankelijk van het aantal stops dat je onderweg doet en de weersomstandigheden en drukte. Ik zou het met kinderen niet zo snel doen denk ik. Heb je mijn winterartikel over IJsland gelezen? Misschien heb je daar nog iets aan: https://www.we12travel.com/ijsland-in-de-winter-tips-ter-voorbereiding-van-je-reis/ succes met de voorbereiding!
Charlotte
Mooi geschreven! En holy shit, echt bizar wat mensen doen… Er is vast niet de mankracht voor, maar dit soort lui zouden gewoon een permanent landverbod moeten krijgen als ze search & rescue nodig hebben voor dit soort achterlijkheden, of wanneer ze gepakt worden voor vervuiling en vandalisme. Opgeruimd staat netjes. Ze verpesten de boel voor iedereen die wél respect heeft voor de natuur, de veiligheidsregels en leave no trace principes.
anto
Helaas niet … op IJsland kunnen ze het toerisme niet echt goed aan. Bij de meeste restaurants (en zelfs bij de autoverhuurder) hadden wij met Pools personeel te maken. Op zich niks mis mee hoor, super vriendelijk en behulpzaam! Maar dus nauwelijks oog voor toeristen die rare fratsen uithalen, helaas.
Aad Spronk
Mooi verhaal weer. Mensen doen allerlei gekke en onvoorstelbare dingen. Zoals je zegt, je staat soms met open mond te kijken naar dit soort dwaasheden. In de bergen kom je nog steeds mensen tegen op schoeisel wat absoluut niet verantwoord is. Tijdens de wintersport hebben vele mensen niet in de gaten wat voor gevaar ze voor zichzelf zijn en ook voor anderen. Gaan rustig met Lawinestufe 4 en 5 buiten de pistes, zonder dat ze weten wat dit voor gevaar oplevert, een lawine dus met meestal dodelijk gevolg en veel inzet van vrijwilligers. Mensen zijn blijkbaar zo dom of kortzichtig dat ze zonder erbij na te denken met hun leven spelen. Gewoon bizar voor woorden. Ook de moutain bikers beginnen hun sporen achter te laten in de bergen, Iedereen komt nu boven met zijn of haar E-moutainbike, maar hoe kom je dan weer naar beneden, want dat is meestal gevaarlijker dan naar boven. Ook bestaan ervoor deze mensen geen paden, steken rustig een wei over. hebben niet in de gaten dat ze de natuur verpesten. daarnaast zijn ze soms een gevaar voor de wandelaars. Sommige gebieden hebben nu zogenaamde moutainbike paden, maar vele rijders rijden gewoon over de normale paden en hebben “schijt” aan de wandelaars. Helaas hebben dit soort mensen geen oog voor de natuur en de andere mensen, maar alleen voor hun eigen zogenaamde uitdaging. En daar moet blijkbaar alles voor wijken. Triest voor woorden.
anto
Helemaal mee eens. Waar vroeger het respect voor de natuur hoog in het vaandel stond, merk ik tegenwoordig dat velen gewoon lekker doen waar ze zin in hebben. Vaak voor die ene mooie foto of dat perfecte plaatje, die dan vervolgens zo gekunsteld is dat je er bijna ziek van wordt. Het moet steeds groter, extremer, gevaarlijker. Want zo doen de mensen op internet het ook … jammer!